Knippen

Leo had op internet info gevonden over het Papierknipmuseum in Westerbork. Het leek hem net iets voor mij en gelijk had hij.

Het museum is niet groot en draait geheel op vrijwilligers. Maar wie van dit soort priegelwerk houdt, is er aan het juiste adres. Wij vonden het absoluut de moeite waard.

In twee zalen worden knipsels van vroeger en nu getoond. We kennen allemaal wel de geknipte silhouetten uit diverse boeken en soms zie je ook wel eens knipsels uit een vervlogen tijd. Toen de mensen geen afleiding van TV, radio of telefoon hadden en hun tijd op een andere manier besteed hebben. Er zitten ware kunstwerken tussen, die niet in een paar verloren uurtjes gemaakt zijn.

Maar ook moderne knipsels kun je er zien en die zijn beslist de moeite waard. Het is niet alleen de handigheid en het gepriegel dat waardering oogst, het is ook de artistieke waarde van sommige kunstwerken.

Alle werken zijn voorzien van de naam van de maker (voor zover bekend) en bij sommige is een uitleg van de kunstenaar zelf.

Er zaten ook wat dames te knippen en toen gevraagd werd of ik ook wat wilde maken, kon ik geen nee zeggen. Ik kreeg wat tips en met een fijn schaartje lukte het me een uil te knippen.

Zou het een begin van een nieuwe hobby zijn….?

Oude tijden

Griemmank schreef al eens over openluchtmuseum De Spitkeet. Het leek ons wel wat en zouden we daar in de buurt zijn, dan gingen we er beslist heen. Dus reden we vorige week vanaf ons hotel in Drenthe naar Harkema.

We boften, want het was heerlijk weer. Eert liepen we door de boomgaard, waar allerlei “ouderwetse” hoogstam fruitbomen staan. Daarna beken we de diverse huisjes en zo konden we zien hoe in de 19e en vroeg 20e eeuw in Friesland, Groningen en Drenthe mensen gewoond hadden. Van plaggenhut tot woningwetwoning konden we bekijken.

Ongelofelijk dat men dat toendertijd voor bewoning toelaatbaar vond. Armoe troef. Wat een verschil met de eisen die men tegenwoordig aan een huis stelt.

In de plaggenhut (een spitkeet) bestond de vloer uit leem, er was geen stromend water, geen toilet. Men sliep in een soort van bedstee en vaak moesten de kinderen op de grond slapen. Een buitenplee, een teiltje om je te wassen, dat was al heel wat.

Allengs zag je hoe het langzaamaan beter werd, al kunnen wij ons nog maar moeilijk voorstellen dat men er tevreden mee kon zijn.

Wij volgden rondwandeling uit de folder van het museum en bekeken aan het eind een film/documentaire over hoe het toen was. Kijk even op de museumsite wanneer er wat te doen is, want gedurende de winter is het museum niet altijd open.

In het museumcafé aten en dronken we nog wat, waarna we weer richting hotel gingen. En we zeiden tegen elkaar “wat hebben we het toch goed”. Want naar die tijd wil niemand toch meer terug…?

Dikke dames

Bron: Google foto’s

In 1975 werkte ik nog in Museum Boymans -van Beuningen en hielp ik mee bij het organiseren van de tentoonstelling van Fernando Botero.

Hoe die tentoonstelling er uit zag, weet ik niet meer, maar ik herinner me de werken van Botero nog goed. Het waren stuk voor stuk vrolijk aandoende schilderijen. De vrouwen en mannen waren bijna allemaal dikke mensen. Het deed een beetje vreemd aan in die tijd, want toen was slank, liefst superslank, de trend. Obesitas was nog een uitzondering.

Botero had als levensmotto “Vier het leven” en dat deden de mensen op zijn schilderijen duidelijk ook.

Later maakte hij ook beeldhouwwerken, die eveneens robuuste figuren zijn. Toch heeft hij niet alleen de vrolijke kant van het leven belicht. Hij maakte werken die een aanklacht waren tegen de oorlogsellende. Botero overleed op 15 september 2023.

Jurk

In 2010 werd voor de kust van Texel door hobby duikers een 17e eeuws vrachtschip ontdekt. Toen in 2014 de duikers ontdekten dat het schip gedeeltelijk vrij was gespoeld, hebben ze het onderzocht en dingen naar boven weten te halen. Ze vonden onder andere palmhout en noemden het schip derhalve “Het palmhoutwrak”

Bron: Google fotos / Museum Kaap Skill, Texel

Het bleek een schatkamer te zijn. Er werden een heleboel prachtige voorwerpen opgehaald, maar het mooist was een jurk. Een (bijna) complete jurk van gouden zijde. Van wie was die jurk, hoe kwam zo’n fraaie en dure japon aan boord van dat schip? Wie waren er allemaal aan boord en waarom vervoerde het schip ook zo veel boeken?

De duikers weten niet goed wat met de jurk aan te vangen. Ze spoelen hem schoon en hangen hem op. Maar als de directrice van het Texelse museum Kaap Skill op bezoek komt, realiseert ze zich dat er nu wel een groot probleem is. Want je mag niet zomaar iets uit zee opvissen. Dat moet gemeld, anders valt het onder diefstal.

En hoe moet je verder met zo’n jurk. Nat kan het niet blijven, maar drogen brengt risico’s met zich mee. En omdat het zo’n kostbare en bijzondere jurk is, beginnen allerlei instanties, waaronder musea, zich te roeren. Die willen zo’n object wel onderzoeken, conserveren en dan in hun eigen collectie hebben.

Twee jaar lang werd er gesteggeld, overlegd en onderzocht. De duikers beseffen wel dat alles wat ze in dit wrak gevonden hebben, nu aan de staat en het publiek bezit behoort. Het valt hen zwaar om er afstand van te doen. Zoiets bijzonders vinden gebeurt maar één keer in je leven. En ze hebben toch geen misdaad begaan, handelden uit goede wil.

Moeten ze dat nu allemaal uit handen geven? Ja, daar zit niks anders op. Maar er wordt beloofd dat alles weer terug zal komen naar Texel en tentoongesteld zal worden in Museum Kaap Skill. Uiteindelijk worden alle voorwerpen nauwkeurig onderzocht, er wordt gezorgd voor de juiste vitrines en een (semi) permanente tentoonstelling wordt opgesteld.

Dat alles was te zien in de 3-delige TV-serie “De jurk en het scheepswrak” die ik met heel veel belangstelling volgde. En natuurlijk ook luisterde naar de 5-delige podcast, waarin gezocht wordt naar verhalen die kunnen leiden naar de oorsprong van de jurk.

En nou wil ik vanzelfsprekend ook weer een keer naar Texel. Zelf zien hoe die jurk er uit ziet en wat er nog meer uit dat palmhoutwrak is opgedoken.

Afrika

In het Museum van de vrouw in Echt bekeken we ook nog de tentoonstelling Afrika in beeld.

In diverse vitrines stonden beelden, beeldjes, poppen en andere voorwerpen die belangrijk zijn in het leven van een Afrikaanse vrouw. Zo zijn poppen heel belangrijk in de opvoeding van meisjes. Met de poppen kunnen wij hun gevoelens uiten en boodschappen overbrengen. Sommige poppen waren primitief, andere hadden zoveel details en je kon er dan ook heel veel in herkennen.

Ook zwanger zijn wordt vaak nog verteld via een beeld. En wie kent niet de mooie van kralen geweven kettingen en andere sieraden waarmee hele verhalen verteld kunnen worden.

In onze cultuur bekijken we beelden vaak met andere ogen.

Dit beeldje van een vrouw die haar borsten aanraakt, is helemaal geen erotisch beeld. Het verwijst naar de moeder als degene die zorgt voor het gezin en de clan en daarmee ook de natie in stand houdt.

Echt

We waren in Echt, ja echt! En wel in het Museum van de vrouw, dat gevestigd is in het oude stadhuis in het centrum van Echt.

Beneden wordt in de Wonderkamer aandacht besteed aan de geschiedenis van Echt. In diverse vitrines staan voorwerpen, kleding of handwerken die betrekking hebben op wat er in de geschiedenis in Echt gebeurde.

Op de eerste verdieping loopt nog tot en met 10 april 2023 de tentoonstelling Et Dieu créa la femme, waarin Limburgse kunstenaars hun “muze” hebben verbeeld.

Het Museum van de vrouw is het zeker waard om bezocht te worden. Want we bezochten ook nog de tentoonstelling Afrika in beeld. Daarover vertel ik binnenkort.

Vergankelijk

Meer dan 1900 robes had koningin Elisabeth I. En niks is er bewaard gebleven….. of toch wel?

In een klein kerkje in Bacton (UK) hing een geborduurd doek. Het was ingelijst en men dacht dat het gebruikt was als altaardoek. Maar het is waarschijnlijk een deel van een japon van koningin Elisabeth I.

Het doek is uit de lijst gehaald en zeer behoedzaam onderzocht en geconserveerd.

Gelukkig hing de lijst niet in het felle licht en bleef de verkleuring binnen de perken. En bij onderzoek bleek dat de stof gevoerd was, zodat na al die eeuwen alle fraaie en kostbare kleuren weer aan het licht kwamen en de schitterende borduursels zichtbaar werden.

Mooi speurwerk en met veel geduld onderzocht.

Mooi nieuw

Eigen foto

In het Fries museum ontdekte ik deze stoel. Qua model kwam het een beetje ouderwets op mij over en dat klopte ook. Want in de Hindelooper kamer stond net zo’n stoel, maar dan van donker hout en met een rieten zitting.

Nu bestond de zitting uit dikke (wollen?) draden in een zachte roze/grijze kleur en was een deel van de stoel wit geverfd. En zo werd het meteen een stoel die zou passen in elk interieur. Hij oogde helemaal niet hard of ongemakkelijk.

De klaptafel erachter is ook gebaseerd op een Hindelooper tafel. Maar nu zijn de patronen niet geschilderd maar zijn ze ontstaan door metaal, dat tannine uit het eikenhout trekt.

Bron: Website Fries Museum, Leeuwarden

Thuis zocht ik wat verder en kwam ik tot de ontdekking dat deze stoelen zijn ontworpen door Christien Meindertsma. Ik vind ze prachtig en dat ze er ook in nog veel andere kleuren zijn, maakt het nog mooier.

Mooi om te bekijken

Even na kerst schreef ik over het Museum Bisdom van Vliet in Haastrecht. Wij waren er toen voor de prachtig gedekte tafel, maar namen meteen een wat uitgebreidere kijk in de rest van het huis.

En dat is ook zeer de moeite waard. Want de laatste bewoonster, mevrouw Pauline de Monchy-Bisdom van Vliet was een echte verzamelaar. Niet alleen van porselein en aardewerk, maar het hele huis ademt de sfeer nog van toen met prachtige tapijten, meubels, gordijnen, speeldozen. Te veel om op te noemen, er is zelfs een kamer vol met kostuums en japonnen uit die tijd.

In elke kamer is een vrijwilliger aanwezig die uitleg geeft, soms een speeldoos laat spelen of de klok laat slaan.

Nu is het museum weer geopend: vanaf zaterdag 4 februari 2023 is het op zaterdagen en zondagen te bezichtigen van 11.00 tot 17.00 uur. Vanaf april is het museum ook doordeweeks weer geopend.

Tafel dekken

Thuis dekken we altijd wel de tafel, maar een beetje op een houtje touwtje manier. Behalve met kerst, dan doen we het “op chic”.

Dat lijkt in de verste verte niet op de manier waarop deze tafel is gedekt. Deze rijke tafel stond klaar om de bezoekers te ontvangen tot en met 23 december in het museum Bisdom van Vliet te Haastrecht.

Het huis is een pareltje en de collectie, die mevrouw Pauline Bisdom van Vliet bijeen wist te verzamelen, is een bezoek meer dan waard. Meubels, turfkisten, kachels, porselein, stoelen, tafels, tapijten, alles is er nog te bezichtigen. Het huis ademt de sfeer van de bewoonster, die in 1923 overleed.

Vele vrijwilligers geven uitleg over wat er allemaal staat. Je kunt er vrij rondlopen en kamer voor kamer bekijken. Bij droog weer is het ook heerlijk wandelen in de fraai onderhouden tuin.

Er is parkeergelegenheid in de nabijheid van het museum en een bezoekje aan Haastrecht en omgeving is meer dan de moeite waard.

Wij waren er nog kort voor dat het museum weer voor enkele weken gesloten werd. Maar vanaf zaterdag 4 februari 2023 is het op zaterdagen en zondagen geopend van 11.00 tot 17.00 uur. Vanaf april is het museum ook doordeweeks weer geopend. Binnenkort kom ik hierop dus nog een keer terug.